De Hoge Raad heeft meer duidelijkheid gegeven over de uitwerking van het arrest van 24 december 2021 (kerstarrest) voor bezwaarmakers en niet-bezwaarmakers. De Hoge Raad oordeelde toen dat de belastingheffing in box 3 in strijd is met het eigendomsrecht en het discriminatieverbod. In de nieuwe procedures speelde het volgende:
- In de eerste zaak (ECLI:NL:HR:2022:720) was niet op tijd bezwaar gemaakt tegen de aanslag. In zo'n geval kan een verzoek om ambtshalve vermindering worden ingediend. Maar daaraan zijn voorwaarden verbonden. Omdat de aanslag al onherroepelijk vaststond op 24 december (datum kerstarrest) kan de rechter de Belastingdienst echter niet dwingen om bij deze niet-bezwaarmaker het kerstarrest toe te passen, aldus de Hoge Raad. Alleen de minister kan dat doen, maar heeft dat tot nu toe niet gedaan. De belastingplichtige krijgt in deze zaak dus geen vermindering van de belastingheffing in box 3. Zie ook het persbericht van de Hoge Raad over deze eerste zaak.
- In de tweede zaak (ECLI:NL:HR:2022:718) was wel op tijd bezwaar gemaakt. Na de collectieve uitspraak op 4 februari 2022 in de massaal-bezwaarprocedure moet de inspecteur binnen 6 maanden de aanslag verminderen. Daartegen is geen beroep mogelijk. Wie het niet eens is met de vermindering kan, volgens de Hoge Raad, echter wel een verzoek om ambtshalve vermindering indienen. Wijst de inspecteur dat af, dan kan tegen die uitspraak verder geprocedeerd worden.
In de zaak die nu behandeld is, was het bezwaar gesplitst in een deel dat onder de massaal-bezwaarprocedure viel en een individueel deel. Dat kan leiden tot 2 aparte procedures en dat is 'onevenredig bezwaarlijk', aldus de Hoge Raad. De rechtbank en het gerechtshof mogen daarom vanaf de datum van de collectieve uitspraak in de massaal bezwaarprocedure (4 februari 2022) de gevolgen van het kerstarrest meenemen in hun uitspraak. Ligt de individuele zaak al bij de Hoge Raad, zoals in dit geval, dan kan de Hoge Raad dat niet meer doen en blijft de zaak gesplitst. Zie ook het persbericht van de Hoge Raad over deze tweede zaak.
Deze 2 arresten zijn de arresten waarop werd gewacht voordat een beslissing zou worden genomen over compensatie voor niet-bezwaarmakers. Via de rechter is er voor niet-bezwaarmakers dus helaas geen mogelijkheid voor verlaging van de spaartaks. Toch denken wij dat het laatste woord hier nog niet over gezegd is. Wij vinden dat het teveel aan spaartaks vanaf 2017 moet worden terugbetaald aan alle sparende belastingbetalers. Ook als ze nooit bezwaar hebben gemaakt tegen de heffing. De heffing was immers niet rechtvaardig en het voelt in deze kwestie niet goed om onderscheid te maken tussen bezwaarmakers en niet-bezwaarmakers. Het speelt immers ook al heel lang. En de politiek (kabinet en parlement) had eerder kunnen en moeten ingrijpen. Maar het goede nieuws: dat kan alsnog!