Vakantieplannen, eten, relatieproblemen: we delen alles met elkaar. Maar ons salaris? Geldstress? Of schulden? Ho maar! Terwijl dat juist zó belangrijk is. Daarom wat tips om eens een goed geldgesprek te voeren. Met je partner of vrienden bijvoorbeeld.
Tips om het gezellig over geld te hebben:
- Praten over geld voelt voor veel mensen ongemakkelijk.
- Het is wél belangrijk: je voorkomt gedoe en het geeft minder stress.
- Prik daarom regelmatig een momentje en maak het ‘romantisch’ met een borrelplankje en kaarslicht.
Tekst: Renée Lamboo
Van een paar vriendinnen weet ik precies hoe hoog hun studieschuld nog is. Maar wat ze verdienen? Ik heb werkelijk geen idee. Of hoeveel geld er op hun spaarrekening staat? Ook geen idee. Verder delen we wel alles met elkaar. Eigenlijk is dat best gek, toch? Want waarom praten we niet gewoon open en eerlijk over geld?
Geld is emotie
Het antwoord op die vraag is best simpel: geld is emotie. Het roept van alles in ons op: angst, jaloezie, schaamte, trots, onzekerheid, blijdschap. Of je nou een dikke spaarrekening hebt of bijna blut bent, het raakt iets. We koppelen geld aan onszelf. Aan ons gevoel van eigenwaarde, veiligheid en soms zelfs aan liefde. En hoe zit het dan met die emoties? Die zorgen ervoor dat je in stressvolle situaties snel terugvalt in oude patronen. Bijvoorbeeld van je omgeving, je jeugd of je ouders. Vaak zonder dat je het door hebt.
Overtuigingen
De patronen, oftewel je geldovertuigingen, ontstaan niet zomaar. Vaak worden ze generaties doorgegeven. Want wat je ouders bijvoorbeeld altijd zeiden over geld blijft in je hoofd zitten. Zelfs als je volwassen bent. Interessant trouwens, die overtuigingen die je onbewust meekrijgt van je ouders. Heb je bijvoorbeeld eens nagedacht over jouw eerste herinnering aan geld? Of wat je hebt geleerd van je ouders over sparen, lenen of schulden? Dat zegt veel over jouw relatie met geld nu. Geldovertuigingen zijn niet per se goed of fout. Maar het is wel belangrijk om ze bij jezelf te herkennen, anders kunnen ze je behoorlijk tegenwerken. Bijvoorbeeld als je niet durft te beleggen, (te) makkelijk geld uitgeeft, altijd controle wilt houden of dingen koopt om erbij te horen.
Niet opvallen
En dat ‘erbij horen’ is een bekende geldovertuiging. Daar is ons oerbrein gek op. Vroeger betekende buiten de groep vallen geen eten. En eigenlijk dus: doodgaan. Niet gezellig, ik weet het, maar wel de realiteit. Daar hoeven we tegenwoordig natuurlijk niet meer bang voor te zijn. Maar toch willen we liever niet (te veel) opvallen. En al helemaal niet als het op geld aankomt. Als jij veel minder of juist meer hebt dan je vrienden, voelt dat misschien ongemakkelijk. Je past je dan waarschijnlijk aan. Dan durf je bijvoorbeeld niet te zeggen dat je liever spaart dan dat je mee uit eten gaat. Of koop je die designertas maar niet om reacties van je omgeving te voorkomen.
Belangrijk
Praat je nooit over geld? Dan is de kans groot dat je blijft hangen in jouw geldovertuigingen. Die je soms flink in de weg kunnen zitten. Bijvoorbeeld als jij elke cent móet sparen, maar je partner daar anders over denkt. Je krijgt dan geheid gedoe. Even een weetje tussendoor: ruzie over geld staat in de top 5 van redenen voor scheidingen. Daarom extra belangrijk om te begrijpen waar jouw (en andermans) geldovertuigingen vandaan komen. Het helpt je te relativeren. En ook in te zien dat het niet ‘fout’ is als je partner sneller geld uitgeeft dan jij. Of dat jij je ongemakkelijk voelt als je geld krijgt van iemand anders, bijvoorbeeld je ouders. Het is gedrag met een verhaal erachter. En dat verhaal ga je pas begrijpen door er met elkaar over te praten.
Praat niet over geld tijdens het boodschappen doen of het avondeten: maak een aparte afspraak
Een goed geldgesprek: 5 tips
Maar hoe voer je nou een goed geldgesprek? Praten over geld kan kwetsbaar voelen, maar het hoeft echt niet ingewikkeld of zwaar te zijn. Met deze tips lukt het jou ook!
Tip 1: kies 1 onderwerp per keer
Iedere gesprekspartner schrijft van tevoren onderwerpen op. En kies er telkens 1 punt om te bespreken. Zo houd je het overzichtelijk en behapbaar. En weet je waar je aan toe bent. Ook wel fijn!
Tip 2: plan een moment in
Voer geen gesprekken over geld tijdens het doen van de boodschappen of het avondeten. Maak er een momentje van. Zonder afleiding. Haal eventueel wat lekkers te eten en drinken. Zo maak je er een momentje van. Want praten over geld kan óók gewoon gezellig en fijn zijn!
Tip 3: zet een timer
Voorkom uren praten en zet een timer van 15 tot 20 minuten. Zo wordt iedereen gedwongen om snel tot de kern te komen. Je kunt beter 4 korte geldgesprekken hebben dan 1 eindeloze praatsessie.
Tip 4: houd het bij jezelf
Het is belangrijk om geen verwijten te maken. Dus zeg niet: ‘JIJ geeft veel te veel geld uit’. Maar zeg bijvoorbeeld: ‘Ik merk dat ik stress krijg als het saldo op onze lopende rekening onder de €1.000 komt’. Houd het bij jezelf en zeg wat het met jóu doet.
Tip 5: val elkaar niet in de rede
Laat elkaar uitpraten. Echt, doen! Vind je dit lastig? Zet een wekker voor spreektijd, bijvoorbeeld 3 minuten. Zonder dat de ander in de rede valt. Tijd voorbij? Dan pas mag je reageren.
Aan de slag!
Ik weet het: het klinkt zo simpel. Maar wil je écht grip krijgen op je geld? Aan de slag met je geldovertuigingen? Of de financiën met je partner beter regelen? Dan geen smoesjes meer, hup praten met elkaar!
PorteRenee is het grootste Nederlandse platform over personal finance. Miljoenen Nederlanders vinden er elke maand tips en inspiratie over alles wat met geld te maken heeft. Van sparen tot besparen en van beleggen tot verzekeren. Kijk op porterenee.nl of volg Porterenee op Instagram: @porterenee.nl