Zowel bedrijven als huishoudens kunnen fuseren, maar hun doelen ermee verschillen. Ondernemingen doen het om de (vermeende) extra winst, terwijl huishoudens vaak extra levensgeluk op het oog hebben. Beide dromen komen lang niet altijd uit. Zo zijn bedrijfsfusies vaak verstandshuwelijken waarin de liefde ontbreekt. Huishoudelijke samensmeltingen leunen vaak weer te veel op de liefde. Maar liefst de helft van de samenwonende koppels in ons land heeft geen samenlevingscontract, onderzocht het overheidsplatform Wijzer in Geldzaken. Daardoor ontbreekt het vaak aan duidelijke afspraken over wie wat betaalt en bezit. Dat kan ontaarden in irritaties, ruzies of spijt. Of in onverwachte problemen als het relatieschip strandt of als een van de partners overlijdt.
Een serieuze fusie van huishoudens is gebaat bij een samenlevingscontract en testamenten. Daarvoor moet je naar een notaris. Dat is maar goed ook, want de prozaïsche zaken die erin staan, zijn voor de meeste stellen geen gezellig gespreksonderwerp. Het contract regelt bijvoorbeeld wie wat betaalt, hoe overtollig inkomen jaarlijks wordt verdeeld, dat de Bechstein-piano van Henry is en de Karel Appel van Chantal, of wat er met de gezamenlijk spullen gebeurt als een van tweeën overlijdt.
Stel Fleur trekt in bij haar grote liefde Lukas die een eigen huis bezit. Lukas biedt aan om de kosten van het huis te blijven betalen. Dat klinkt sympathiek. Maar wat gebeurt er als hij onverwacht overlijdt? Als Lukas wil dat Fleur het huis dan erft of kan blijven gebruiken, moet dit koppel testamenten laten opstellen, want samenwoners erven niet vanzelf van elkaar. Dit in tegenstelling tot stellen die zijn getrouwd of koppels die geregistreerde partners zijn.
In een samenlevingscontract kunnen Lukas en Fleur afspreken hoe ze de kosten van de huishouding verdelen. Moet Fleur bijvoorbeeld meebetalen aan de WOZ-aanslag, opstalpolis en onderhoudskosten? Wie bekostigt een nieuwe badkamer, eiken vloer of renovatie? Mag Fleur meebeslissen over de kleur van de tegeltjes in de wc? Of zegt Lukas dan: “Bemoei je er niet mee. Het is mijn huis.” Schrijf je dan vast maar in bij een woningbouwvereniging, Fleur. Of zet wat spaargeld apart. Dan kun je hopelijk iets gaan huren als Lukas je de laan uitstuurt.
Samenwoners kunnen elkaar ook recht geven op hun nabestaandenpensioen uit een pensioenfonds. Ook dat gaat niet vanzelf. In tegenstelling tot gehuwde en geregistreerde partners moeten samenwoners elkaar actief als partner aanmelden bij hun fonds. Vaak stelt het fonds als voorwaarde dat het koppel een samenlevingscontract heeft.
Als een stel een samenlevingscontract afsluit, dan worden ze elkaars fiscale partners, net zoals dat voor gehuwde en geregistreerde partners geldt. Dat kan fiscaal voordeel bieden. Maar het kan ook nadelig uitpakken, bijvoorbeeld doordat het recht op toeslagen vermindert. Voordat je gaat samenwonen kun je een proefberekening maken. Dat weet je vooraf hoeveel je nog krijgt aan toeslagen als je samengaat. Eventuele wijzigingen geef je door op toeslagen.nl.
Een groot winstpunt van samenwonen schuilt in het kunnen delen van de vaste lasten zoals de huur of hypotheekrente. En de kosten van energie, internet, verzekeringen en de gemeentelijke lasten. Wie weet kun je samen ook de auto delen. Een must voor samenwoners is een gezamenlijke rekening voor de kosten die je samen betaalt. Een aanrader is samen automatisch sparen voor leuke dingen, onverwachte uitgaven of gezamenlijke plannen. Dat schept een warme band.
Financiële relatiecheck: zijn jullie geldzaken goed geregeld?
Met de online tool ‘Samenwonen goed geregeld’ helpt Wijzer in geldzaken je aan inzicht in de gevolgen van wel of niet samenleven op je persoonlijke financiële situatie. De test is ook geschikt voor wie al samenwoont, getrouwd is of een geregistreerd partnerschap is aangegaan. Je persoonlijke aandachtspunten kun je naar jezelf mailen. Je kunt ook doorklikken naar een uitgebreide checklist met tips.
Reorganiseer je relatie: herzie alle vaste lasten
Een fusie van twee huishoudens is een uitstekend moment voor de herziening van alle vaste lasten. Zeg overbodige en dubbele abonnementen op. Vergelijk via het internet de prijzen van al jullie verzekeringen en aanbieders van energie, internet en mobiel bellen. Ga samen verder met een afgeslankt vaste-lastenpakket.
