Finfluencers zijn sterk in opkomst. Zij zijn vooral actief in cryptovaluta en vage beleggingsfondsen. Een aantal van hen maakte reclame voor Grinta Invest dat onlangs ten onder ging. Beleggers én finfluencers gingen het schip in.
Tekst: Henry J. Meijer
In 1992 werkte ik als belastingadviseur bij EY in Amsterdam. Er hadden zich twee heren gemeld die verlegen zaten om fiscaal advies. Ze werkten samen met een superintelligente Amerikaanse specialist op het gebied van valutamanagement. Deze had op Bermuda een beleggingsfonds, waaraan veel Amerikaanse beleggers vermogen hadden toevertrouwd. Het bijzondere was dat dit fonds altijd rendement maakte. Er zou worden geprofiteerd van kleine mismatches in valutakoersen. Door bijvoorbeeld met dollars yens te kopen, deze in te wisselen voor ponden en vervolgens met de ponden weer dollars te kopen, kon je kleine winsten behalen. Als dit maar met hele grote bedragen gebeurde, werden grote winsten behaald. De heren wilden advies over het opzetten van een soortgelijk beleggingsfonds in Nederland. Dit fonds zou kunnen meeliften met de kennis van de Amerikaanse expert. De heren gaven aan dat het Amerikaanse beleggingsfonds klant was bij EY New York. Ik had wel het nodige wantrouwen, maar als adviseur ga je dat niet meteen tegen een potentiële klant zeggen.
Geen cent ondanks luxe Cadillac
Samen met één van mijn assistenten presenteerden wij een fiscaal voordelige structuur voor de Nederlandse markt. Deze werd in dank aanvaard en de heren zouden ermee aan de slag aan. Wij stuurden een rekening van, naar ik meen, zo’n 3.000 gulden. Deze bleef ook na meerdere aanmaningen onbetaald. Onderzoek van ons incassobureau wees uit dat beide heren geen cent te makken hadden, ondanks hun zeer luxe Cadillac. Incassopogingen waren zinloos.
Iemand die rendement zonder risico verkoopt, is waarschijnlijk een oplichter
Match tussen rendement en risico
Ik moest hieraan denken bij het beluisteren van de podcast Achter Gesloten Deuren van het Financieele Dagblad. Dat ging over de dubieuze rol van zogenoemde finfluencers op het internet. Ook hier betrof het een beleggingsfonds dat beweerde te profiteren van kleine mismatches op valutagebied. Met behulp van een zeer geavanceerd algoritme zou altijd winst worden behaald. Voor personen op zoek naar een goed rendement klinkt dit natuurlijk als muziek in de oren. Als je niet financieel geschoold bent, weet je misschien niet dat een hoog rendement alleen haalbaar is in combinatie met risico en dat degene die rendement zonder risico probeert te verkopen, zeer waarschijnlijk een oplichter is.
Finfluencers zelf ook schip in
Het fonds, Grinta Invest genaamd, werd gepromoot door finfluencers. Zij kregen een percentage van de inleg van de deelnemers die zij over de streep hadden getrokken. Deelnemers konden op het internet hun saldo raadplegen. Zij zagen dat er inderdaad structureel winsten werden behaald en werden verleid tot het inleggen van grotere bedragen. Uiteindelijk bleek het ordinaire fraude. Aanvankelijk lukte het beleggers winsten op te nemen, maar later werd geen gevolg gegeven aan opnameverzoeken. De finfluencers waren ook slachtoffer. Ook hun beloning werd voor het overgrote deel in Grinta Invest belegd, zodat zij uiteindelijk met lege handen en een bezoedeld blazoen achterbleven. Naar verluidt is zo’n €5 miljoen verdwenen.
Trap niet in mooie praatjes
Finfluencers zijn sterk in opkomst. Zij zijn vooral actief op het vage gebied van de cryptovaluta. Inmiddels zijn al de nodige schandalen aan het licht gekomen. Deze neringdoenden onttrekken zich aan de regelgeving van de AFM, die maar moeilijk vat krijgt op dit fenomeen. Abonnees van FiscAlert weten dat zij praatjes die te mooi om waar te kunnen zijn niet moeten geloven.
EUROPA GRIJPT IN BIJ FINFLUENCERS
Bedrijven betalen finfluencers om reclame te maken voor financiële producten. De Europese Commissie wil bedrijven aansprakelijk stellen bij mogelijk misleidende uitingen van finfluencers. De bedrijven krijgen dan een boete. We weten nog niet wanneer dit voorstel ingaat.
drs. H.J. Meijer is directeur van MFAS/Meijer Fiscale Adviessystemen te Oegstgeest (www.mfas.nl) en mede-eigenaar van FiscAlert