Carl Jozefzoon krijgt €417 loonsverhoging en houdt daar €90 van over

In een interview in de Volkskrant verzuchtte voormalig president van De Nederlandsche Bank Klaas Knot dat ons belastingstelsel ongunstig is voor arbeid: “het adagium van het kabinet is dat werken moet lonen. Maar de boodschap van ons huidige belastingstelsel is dat niet arbeid, maar vooral vermogen loont." Door te werken kun je in Nederland een goed belegde boterham verdienen, maar echt rijk word je door geld voor je te laten werken. Het belastingstelsel is ook gunstiger voor het maken van geld met geld dan voor werken. Laten we eens kijken naar Arold Karstens en Carl Jozefzoon. Beiden kregen per 1 januari 2025 een loonsverhoging, waar ze blij mee waren. Minder blij waren ze met wat ze daarvan overhielden.

Arold Karstens is een alleenstaande man van 36 jaar. Hij woont in Gouda en huurt voor €1.200 per maand. Als juridisch medewerker verdiende hij bij een zorgverzekeraar €60.000 en kreeg er per 1 januari 2025 €5.000 bij. Van die verhoging hield hij €2.485 over. Minder dan de helft. Dat viel hem zwaar tegen. Na vele avonden uitzoeken en rekenen, begreep hij eindelijk hoe het zat.

Op het loonstrookje staat loonbelasting. Voor Arold is dat hetzelfde als inkomstenbelasting. Volgens de wet is het hoogste belastingtarief 49,5%. Kijk maar op het internet. Je zult dan ook zien dat bij een inkomen van €65.000 het tarief ongeveer 37% zou moeten zijn. Het verschil met de 50,30% van Arold komt door de afbouw van de heffingskortingen. Die zijn namelijk inkomensafhankelijk. Weinig mensen realiseren zich dit. Je komt erachter als je de moeite neemt het loonstrookje te bestuderen. Maar ja… wie begrijpt nou het loonstrookje!

De teleurstelling van Arold is begrijpelijk. Geloof je me als ik zeg dat er mensen zijn die nog veel minder overhouden van een loonsverhoging? Dat gaat dan meestal om mensen die toeslagen ontvangen, zoals huurtoeslag en toeslagen voor kinderen. Net als de heffingskortingen zijn die inkomensafhankelijk. Het kan zo maar gebeuren dat iemand van €5.000 verhoging maar €1.000 overhoudt. Dat zou dus een tarief van 80% betekenen. En dat is andere koek dan de 50,30% van Arold.

Parlementsleden hebben daarover jaren geleden al aan de bel getrokken. Deze eigenaardigheid is echter niet aangepakt. Wel wordt jaarlijks een bijlage bij de Miljoenennota opgenomen waarin voor verschillende situaties een overzicht wordt gegeven van de integrale marginale tarieven. Google maar eens ‘tarieven marginale druk’. Marginale druk is wat iemand bij een loonsverhoging kwijt is aan inkomstenbelasting en verlies van toeslagen. Ik kom nu op het verhaal van Carl Jozefzoon, die net als Arold 36 jaar is. Toen zijn poging profvoetballer definitief was mislukt, koos hij voor een carrière in de beveiliging.

Sinds 2017 werkt hij op Schiphol. Zijn echtgenote Tamara zorgt voor de kinderen van 2 en 4 jaar. Ze huren een woning voor €730 per maand in Amsterdam Zuidoost. Zijn maandloon was in 2024 €3.333 (jaarloon: €40.000). Bij zijn bevordering kreeg hij €416 opslag (op jaarbasis €5.000). Tot zijn ontzetting ging hij er slechts €90 op vooruit. Hij nam contact op met de vakbond en die rekende het hem voor.

Per maand is dat inderdaad maar €90. De boodschap van de medewerker van de vakbond was dat het helaas klopte, cijfermatig tenminste. Het klopt, maar het klopt natuurlijk ook niet, want zo weinig overhouden van een loonsverhoging kan toch niet de bedoeling zijn.

We hebben het in Nederland erg ingewikkeld gemaakt. Er zijn maar heel weinig mensen die het nog enigszins begrijpen. En dat geldt helaas ook voor politici. Die vinden allemaal dat werken moet lonen, maar bieden geen oplossing voor de hoge marginale druk voor mensen als Arold en Carl. Jaarlijks is er een parlementair debat over koopkrachtplaatjes. Dan wordt er een beetje geschaafd aan de tarieven en de toeslagbedragen. Alleenstaande ouders met kinderen krijgen er dan drie tientjes bij en de koopkracht van alleenverdieners in een huurwoning moet ook worden gerepareerd. Van die dingen. Het stelsel is zo ingewikkeld geworden en reparatie zo kostbaar dat er helaas geen zicht bestaat op verbetering.