Volgens de stichting Alzheimer Nederland krijgen elk uur zes Nederlanders dementie. Het aantal patiënten is nu 300.000, maar door de vergrijzing zal dit exploderen naar zo’n 610.000 in 2050. Ofwel: het aantal personen dat ooit niet of moeilijk zelf kan beslissen groeit. Hoe moet dat dan met hun geldzaken, bedrijf of medische behandeling? Als er niets is geregeld, dan kan de kantonrechter zo nodig een bewindvoerder, mentor of curator benoemen. Toch kunnen geldkwesties blijven liggen. Een vakantiehuisje wordt niet meer onderhouden, een beleggingsportefeuille niet beheerd, en beoogde schenkingen niet gedaan. Als je geest verzwakt, ligt ook financieel misbruik op de loer. Jaarlijks worden naar schatting 30.000 Nederlandse ouderen financieel uitgebuit of misbruikt, vooral door familieleden, maar ook door bekenden en verzorgers.
De tijdige opmaak van een volmacht of levenstestament kan allerlei problemen voorkomen. In een volmacht regel je bijvoorbeeld dat je kind of levenspartner je bankzaken mag regelen, je huis verkopen, de (klein)kinderen belastingvrij mag schenken en medische behandelingen mag goedkeuren, als je dat zelf niet meer kunt. En eventueel wie daar toezicht op houdt. Een volmacht kun je laten opmaken en bewaren bij een notaris. Deze geeft die af als een dokter verklaart dat je wilsonbekwaam bent. Dan kan niemand er stiekem mee aan de haal. Een notariële volmacht kost doorgaans tussen de 150 en 450 euro voor één persoon en 400 tot 600 euro voor twee partners.
Een levenstestament is een soort uitgebreide volmacht, opgeslagen in het Centraal Levenstestamentregister. Je kunt erin kwijt welke medische behandelingen je (niet) wilt, en wat er moet gebeuren met je huis, inboedel, hond en sociale netwerken als je niet meer zelfstandig kan leven. Verder kun je er wensen en gegevens in vastleggen over je uitvaart, orgaandonatie, euthanasie, bankrekeningen, verzekeringspolissen, vermogen, inlogcodes en wachtwoorden. De kosten van een levenstestament voor één persoon, inclusief registratie in het Centraal Levenstestamentregister (CLTR), zijn zo’n 350 tot 650 euro, afhankelijk van de notaris, je regio en de complexiteit. Een koppel is pakweg 500 tot 1000 euro voor twee levenstestamenten kwijt. Dat is een broodnodige investering in je rust, als je twijfelt of het wel goed komt met je geldzaken, huis, bedrijf, medische en uitvaartwensen, zodra jij niet meer aan het roer kan staan.
Levenstestament opstellen: dit zijn de stappen die je nu moet zetten
Wacht niet te lang: waarom nú het moment is voor een levenstestament
Hoe ouder je bent, des te groter de kans dat je door ziekte, een ongeval of andere omstandigheden (tijdelijk) je wil niet meer kan bepalen, waardoor je financiële en medische zaken niet meer zelf kunt regelen. Een levenstestament laat je opstellen voordat het zo ver is. Dus tijdig. Bijvoorbeeld vandaag.
Bereid je voor: gebruik de levenstestament-checklist van de KNB
De koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) biedt op notaris.nl een gratis checklist die een idee geeft van wat je in je levenstestament zoal kan vastleggen. Als je die invult, en je eventuele vragen noteert, ben je bijna klaar voor een afspraak bij een notaris.
Vraag een vertrouwenspersoon: wie kan en wil jouw zaken regelen?
De checklist van de KNB helpt je om een geschikte vertrouwenspersoon te kiezen. Dat kan je partner zijn, maar ook een neef of een vriendin. Maar wil deze dat wel? Voor deze kwestie is er de brochure ‘Waar zeg ik ja tegen?’ van de KNB. Neem die door als iemand je vraagt of je zijn of haar vertrouwenspersoon wil zijn.
Vergeet je digitale leven niet: inventariseer inlogcodes
Zelfs ouderen met een hekel aan internet, blijken tegenwoordig een online leven te hebben. Inventariseer op bijvoorbeeld je mobiele telefoon of computer wat je hebt aan inlogcodes, online bezittingen zoals cryptomunten, de inhoud van je i-cloud en al je publicaties op het internet zoals je website, sociale media-accounts en online profielen. Maak onderdeel van je levenstestament hoe je vertrouwenspersoon toegang krijgt tot die telefoon of computer en ook of deze iets moet doen met je profielen op sociale media.
Kies je notaris: vraag meer offertes
Een lijst van alle notarissen per woonplaats vind je hier. Voor een prijsopgave kun je notariskantoren mailen of bellen. Je kunt ook enkele offertes aanvragen via degoedkoopstenotaris.nl. Bezoek de notaris van je keuze met je ingevulde checklist en eventuele vragen.
Deel je levenstestament met de juiste mensen: zo zorg je voor duidelijkheid
Geef je vertrouwenspersoon een kopie van je levenstestament. En laat belanghebbenden weten dat je een levenstestament hebt gemaakt. Het gaat dan bijvoorbeeld om je huisarts, je bank, je specialist, je partner, je kinderen, een aangewezen toezichthouder of bewindvoerder.
