Platgeslagen: woningtekort

Tekst: Kapé Breukelaar

Het is een belangrijk thema voor veel politieke partijen, het grote tekort aan woningen in Nederland. Daarom ben ik in de cijfers gedoken van het CBS en andere bronnen met een simpele vraag: waar hebben we het eigenlijk over?

VOORRAAD

Het aantal woningen in Nederland was eind 2024 circa 8,2 miljoen waarvan 57% koopwoningen, 29% huurwoningen van coöperaties en 14% huurwoningen van beleggers. 

LANGE TERMIJN 

In 1950 telde Nederland 10 miljoen inwoners en een kleine 2,2 miljoen woningen. Het aantal inwoners per woning was 4,6. 
 
Sinds 1950 groeide het aantal inwoners met 0,8% per jaar en het aantal woningen met 1,8% per jaar. In 2025 hebben we 18 miljoen inwoners en bijna 8,3 miljoen woningen. Het aantal inwoners per woning staat nu op 2,18. 
 
Dat aantal inwoners per woning was in 2020 nog 2,37. Die afname van 2,37 naar 2,18 zorgt ervoor dat we nu 680 duizend méér woningen nodig hebben.

EENPERSOONS

In 1950 was 10% van de huishoudens een eenpersoonshuishouden. In 2000 was dat gegroeid naar 33% en in 2025 naar 40%. 

In de afgelopen 25 jaar groeide het aantal eenpersoonshuishoudens van 2,3 miljoen naar 3,4 miljoen. Dat is een toename van ruim 48%. In diezelfde periode groeide de bevolking met 14%.

De trend van een toenemend aantal eenpersoonshuishoudens zorgt er dus voor dat de behoefte aan woningen sneller groeide dan de bevolking.

MEERPERSOONS

De afgelopen 25 jaar groeide het aantal meerpersoonshuishoudens met 11,5%. Die groei bleef dus achter bij de totale bevolkingsgroei van 14%.

Het aantal personen per huishouden was in 2000 nog 3,0 en nu 2,9. Het effect is een extra behoefte aan woningen van 3,3%. Dat zit al verwerkt in de 11,5% groei aan huishoudens in 25 jaar. 

VERWACHTE GROEI

Het CBS verwacht dat het aantal huishoudens verder groeit met 570 duizend in de komende 10 jaar. De verdeling is 407 duizend eenpersoonshuishoudens en 163 duizend meerpersoonshuishoudens.

Die trend zet zich voort maar de groei neemt daarna wel in tempo af. Tussen 2035 en 2045 komen er naar verwachting nog 307 duizend huishoudens bij. In de daarop volgende 10 jaar nog 192 duizend. 

ACTUEEL WONINGTEKORT

Ik vind enkele onderzoeken van 2024. Die tonen een actueel tekort van 400.000 woningen. Dat is ook het getal dat het ministerie hanteert. Dat meldt ook dat 122 duizend huishoudens in een ’niet woning’ wonen. Daarnaast wonen 504 duizend huishoudens in een gedeelde woning.

BOUW

In de jaren 2013 tot en met 2024 zijn gemiddeld zo’n 68.000 woningen per jaar gebouwd. De mix bestond uit 59% appartementen en 41% eengezinswoningen.

Het ministerie wil tussen 2024 en 2039 ruim een miljoen woningen toevoegen aan de voorraad. Daarmee moet het tekort halveren terwijl ook aan de nieuwe vraag kan worden voldaan. De bouwopgave is zo’n 80.000 per jaar. Daar gaat de sloop van 11.000 woningen per jaar af.

OORZAAK 

Het woningtekort lijkt met name te komen door de krimpende omvang van huishoudens en de toename van eenpersoons huishoudens.